Fikir, ideoloji ve inançları yaymaya çalışmak nasıl bir psikolojik rahatsızlık barındırabilir? Ben buna “aynılama hastalığı” diyorum. Canlıların içinde sadece insanoğlu kendi tercihlerini başkalarında da görmeyi ister ve aslında bu yolla kendi olmuşluğunun sağlamasını yapar. Aldığı aracı öve öve biterememekten tutun da ligde kalmaya oynasa bile tuttuğu takımı çocuğunun da tutması için dikte etmeye kadar bir çok şekilde tezahür eder bu davranış. Aynı şey inançlar için de geçerlidir. Kendi inandığı doğrularını yaymaya çalışan biri bazen oldukça iyi niyetli duygularla yapsa da bence bir çok defa da kendi inancını bu yolla güçlendirmek ister. Bunun bir sonu da yoktur üstelik. Sözgelimi İslam’ı bütün dünyaya yaymak isteyen biri tüm dünya müslüman olsa bu defa da kendi mezhebini yaymak isteyecektir. Hadi bunu “İslamiyeti yayma” adına yapan birinin “başka bir insanı da kurtarma ve cennete girmesine vesile olma” gibi bir motivasyonu olsa da örneğin ateizmi yaymaya çalışanları hangi motivasyon ile açıklayabilirsiniz?

Özetle insanın yapısında bulunan “çevresini tüm tercihleri ile kendine benzetme” duygusu -karakteri ve özbenliği yeterince gelişmemişse- çevresini kendine benzeterek onay alma ve hatta kendi sağlamasını yapma bir “hastalığa” dönüşebilir.